"Οι αγορές δεν είναι το τέρας"- Financial Times έφα
«Μόνον οι αγορές παραμένουν μεταξύ των πολιτικών και της βαθιάς λιτότητας»
Πέρυσι, η Άνγκελα Μέρκελ υποσχέθηκε να δείξει στις αγορές ποιός είναι το αφεντικό. «Υπάρχει ένα είδος διαμάχης σχετικά με το τι δύναμη έχουν οι χρηματοπιστωτικές αγορές και πόσο μεγάλα περιθώρια έχουν για τη χάραξη πολιτικής οι πολιτικοί«, δήλωσε η Γερμανίδα καγκελάριος. Ήταν ζωτικής σημασίας, πρόσθεσε, να διεκδικήσουν την «πρωτοκαθεδρία της πολιτικής».
Δεδομένου ότι οι αγορές ομολόγων ωθούν τα ιταλικά, τα ισπανικά, ακόμα και τα γαλλικά ομόλογα στην επικίνδυνη ζώνη, μπαίνουμε στο πειρασμό να πούμε ότι η κ. Μέρκελ και οι Ευρωπαίοι πολιτικοί χάνουν τη μάχη τους με τις αγορές. Αλλά καταφεύγοντας στην μεταφορική αλληγορία του πολέμου κάνουμε, ακριβώς, το ίδιο επικίνδυνο λάθος που έκανε η καγκελάριος – το οποίο έγκειται στο να βλέπουμε τις χρηματοπιστωτικές αγορές σαν ένα τέρας που πρέπει να ελεγχθεί.
Οι αγορές δεν είναι εχθρός των ευρωπαϊκών πολιτικών. Πρόκειται για φίλους τους. Στην πραγματικότητα, είναι το μόνο που στέκεται μεταξύ των πολιτικών ηγετών και τον θυμό των πολιτών. Εάν οι αγορές δεν δανείσουν χρήματα στις κυβερνήσεις, οι πολιτικοί μπορούν να το πάρουν μόνο από μια άλλη πηγή – τους ψηφοφόρους. Καθώς η Ευρώπη έχει ελλείμματα, αυτό σημαίνει είτε αύξηση των φόρων ή περικοπές στις δημόσιες δαπάνες. Μόνο οι αγορές παραμένουν μεταξύ των πολιτικών και της βαθιάς λιτότητας.
Παρ ‘όλα αυτά, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί συχνά μιλούν για τις χρηματοπιστωτικές αγορές, με πραγματικά εχθρικούς όρους. Η δήλωση της κ. Μέρκελ ήταν σχετικά ήπια, σε σχέση με τα πρότυπα ορισμένων συναδέλφων της. Πέρυσι, ο Jean-Claude Juncker, πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου και πρόεδρος του Eurogroup – το οποίο συντονίζει τις 17 χώρες που χρησιμοποιούν το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα – διακήρυξε: «Πρέπει να είμαστε σε θέση να σταματάμε τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Έχουμε τα μέσα για βασανιστήρια στο υπόγειο». Αυτό είναι περίπου σαν να ζητάτε από το διευθυντή της τράπεζας να επεκτείνει ένα δάνειο σας – και στη συνέχεια να προσθέτετε ότι, αν δεν σας αρέσουν οι όροι, διατηρείτε το δικαίωμα να τον «μπουγελώσετε» (με κανένα ποτήρι νερό!).
Όσο η κρίση στην Ευρωζώνη βαθαίνει, τόσο και η ρητορική κατά των αγορών γίνεται πιο συχνή, πιο σκοτεινή και πιο συνωμοτική. Είναι αρκετά κοινότυπο το επιχείρημα ότι οι «Αγγλοσάξονες» πάντα μισούσαν το ευρώ και τώρα βρήκαν την ευκαιρία να το καταστρέψουν. (Οι Financial Times είναι εξ ολοκλήρου μέρος της συνωμοσίας, παρεμπιπτόντως). Μπορείτε να ακούσετε αυτό το επιχείρημα, όχι μόνο από ακρο- αριστερά μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αλλά και από ανώτερους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – και από επιχειρηματίες που, πραγματικά, θα έπρεπε να ξέρουν καλύτερα. Τον περασμένο Αύγουστο, καθώ έγινε σαφές ότι οι γαλλικές τράπεζες απειλούνται από την κρίση χρέους, ο Laurence Parisot, επικεφαλής της γαλλικής ομοσπονδίας επιχειρήσεων, υποστήριξε: «Υπήρξε ένα είδος ψυχολογικού πολέμου και μια προσπάθεια να αποσταθεροποιήσουν τη ζώνη του ευρώ».
Υπάρχουν πολλές παρανοήσεις ενσωματωμένες στην κοινή πεποίθηση ότι οι αγορές είναι, κατά κάποιο τρόπο, υπέρ της καταστροφής του ευρώ. Το πρώτο (που πιστεύουν) είναι ότι οι χρηματοπιστωτικές αγορές είναι μιας και μοναδικής αντίληψης/single-minded οντότητα, και όχι μια ισορροπία απόψεων μεταξύ αγοραστών και πωλητών. Ένας κορυφαίος αξιωματούχος της Ε.Ε., (Γάλλος, όχι Βρετανός) είπε με βαθύ ανεστεναγμό, πρόσφατα, ότι: «Ο μέσος όρος του αντι-καπιταλιστή διαδηλωτή στο Λονδίνο, έχει περισσότερη κατανόηση του πώς λειτουργούν οι αγορές εργασίας από τον μέσο όρο των Γερμανών πολιτικών». Βασικά θεσμικά όργανα, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών είναι γεμάτα από δικηγόρους και ακαδημαϊκούς οικονομολόγους. Αλλά υπάρχει έλλειψη ανθρώπων που έχουν όντως εργαστεί στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Ενώ είναι αλήθεια, βεβαίως, ότι θα υπάρξουν στρατηγικές διαπραγμάτευσης που θα βασίζονται στην ιδέα τού debt-default στην Ευρώπη – ή τη διάλυση του ευρωπαϊκού ενιαίου νομίσματος – υπάρχουν και άλλες που έχουν κάνει μια διαφορετική εκτίμηση. Μερικοί άνθρωποι στις χρηματοπιστωτικές αγορές θα βγάλουν χρήματα, εάν η κρίση του ευρώ ενταθεί. Άλλοι θα κηρύξουν πτώχευση. Πράγματι η MF Global, η νεοϋορκέζικη εταιρεία μεσιτών ακινήτων, έχει ήδη καταρρεύσει, επειδή εμπιστεύτηκε/επένδυσε υπερβολικά στα ευρωπαϊκά κρατικά ομόλογα.
Μερικές φορές, όταν οι επενδυτές στοιχηματίζουν κατά μιας εσφαλμένης κυβερνητικής πολιτικής, στην πραγματικότητα κάνουν χάρη στα κράτη. Ο George Soros έβγαλε πολλά χρήματα το 1992, κάνοντας τεράστιες συναλλαγές, οι οποίες βασίζονταν στην ιδέα ότι η στερλίνα θα έπρεπε να εγκαταλείψει τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών. Η Τράπεζα της Αγγλίας έχασε πολλά χρήματα προσπαθώντας να κρατήσει μακριά τις αγορές και τον κ. Soros. Αλλά τελικά, η εγκατάλειψη του ΕΜΣΙ ήταν «καλά νέα» για τη βρετανική οικονομία.
Συνολικά, ωστόσο, είναι μια τεράστια παρανόηση να πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι των χρηματοπιστωτικών αγορών είναι πρόθυμοι να διαλύσουν το ευρώ. Αντίθετα, είναι οι επενδυτές αυτοί οι οποίοι, συχνά, γνωρίζουν πολύ καλά ότι η διάσπαση (της ζώνης) του ευρώ θα ήταν εξαιρετικά μεταδοτική – και θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποτυχία πολλές τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Αυτό θα σήμαινε απώλεια θέσεων εργασίας στο City και στη Wall Street – καθώς και στην ευρύτερη κοινωνία στο σύνολό της.
Πράγματι, μακριά από την επιθυμία της Ευρωπαϊκής κρίσης χρέους, οι επενδυτές φάνηκαν σχεδόν αξιοθρήνητα πρόθυμοι να πιστέψουν ότι όλα θα είναι εντάξει. Κάθε φορά που υπάρχει μια Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ και μια ανακοίνωσή της για νέα συμφωνία προς επίλυση της κρίσης, οι αγορές «αναπήδησαν»/ανέβηκαν για λίγες μέρες. Στη συνέχεια, οι άνθρωποι διάβαζαν τα ψιλά γράμματα – και οι ελπίδες και οι αγορές βυθίζονταν και πάλι.
Όταν και εφόσον η κρίση του ευρώ θα εντείνεται, τόσο οι θεωρίες συνωμοσίας για τις κακές αγορές θα κερδίζουν έδαφος στην ηπειρωτική Ευρώπη. Μπορείτε να ακούσετε ήδη τα μουρμουρητά ότι, ο Mario Draghi της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και ο κ. Mario Monti, ο νέος Ιταλός πρωθυπουργός, κρυφά προωθούν τα συμφέροντα της χρηματοπιστωτικής ελίτ, και όχι των απλών πολιτών – επειδή και οι δύο κάποτε εργάζονταν για την Goldman Sachs.
Στην πραγματικότητα, σχεδόν όλοι – οι τράπεζες, οι πολιτικοί και, πάνω απ ‘όλα, οι απλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο – έχουν τεράστιο συμφέρον να ξεπεράσει η Ευρώπη την κρίση του δημόσιου χρέους της. Αν είναι να συμβεί αυτό, οι πολιτικοί θα πρέπει να καθησυχάσουν τους επενδυτές – και να μην φαντασιώνονται το βασανισμό τους σε υπόγεια.
http://www.ft.com/intl/cms/s/0/196bc664-1431-11e1-85c7-00144feabdc0.html#axzz1eS1nF3DL
@@@@
Εδώ έχει τα αποτελέσματα του διαγωνισμού των Financial Times για τον «Υπουργό των Οικονομικών του 2011» της ΕΕ.
Πολύ καλό άρθρο, με καλή βιντεο- συνέντευξη του νικητή και συμπαθούς, Anders Borg. Έχει αναλυτικά τα αποτελέσματα για τον καθένα, με μια πολύ όμορφη και πρακτική μεθοδολογία. Δείτε ποιος ήρθε τελευταίος…
FT survey picks best EU finance minister of 2011
Sweden’s pony-tailed (αλογοουρά) and be-earringed (σκουλαρίκι) finance minister Anders Borg comes out on top of a Financial TImes survey of all Europe’s finance minsiters ranked by political and economic heft and credibility.
http://link.ft.com/r/WDI4RR/XH2DNV/PR3Z3I/WTB9SX/62XLVW/7V/h?a1=2011&a2=11&a3=22
Το Μώλυ 